İşte buradayız, ben ve finans analistlerinden oluşan ekibimle, yıllık bütçe görüşmesi için ofiste geç saatlere kadar çalışıyoruz. Genel Müdürümüzün soruları olursa diye, tüm gelir ve giderlerimizi en küçük detayına kadar açıklayan bir sunum hazırlıyoruz (şu anda 87. slayt üzerinde çalışıyoruz). Hazine Departmanından nakit akışı ile ilgili 23 slayt daha bekliyoruz, Pazarlama Ekibi de aynı anda sunumlarını hazırlıyor. Gerçekten de zamanımızı doğru bir şekilde harcıyor muyuz ve tüm bu adam/saatleri işe nasıl değer katıyor, diye düşünmeden edemiyorum.
Finansal planlama ve analiz (FP&A), çoğu şirketin yaptığı bir şey değil mi? Sorumlular doğru beklentileri adreslemek istiyor, yöneticiler yıllık bütçe içinde hedefler ve harcama limitleri belirlemek istiyor. Finans insanları gerçekleşenle karşılaştırmak için bir dayanak istiyor ve Hazine Departmanı faturaları ödemek için nakit olduğundan emin olmak istiyor. Yani herkes şu anda hazırladığımız yıllık planı kullanacak. Ya da gerçekten kullanacaklar mı? Son birkaç yılda olduğu gibi her şey hızla değişirken, bütçe varsayımlarımızın bile artık eski haberler olduğu endişesi var ve ilk sunum dosyamız bile Yönetim Kurulu tarafından tam olarak onaylanmadan, sayıları tekrar hesaplamaya başlamamız gerekebilir. O zaman neden uğraşıyoruz ki?
Gerçekten de iş dünyası son derece değişken hale geldi (bir VUCA dünyası BANI – kırılgan, kaygılı, doğrusal olmayan ve anlaşılamaz – bir duruma doğru ilerliyor) ve finansal planlamanın eski yolları, her şeyi kapsayan, süper detaylı, değişmez hedefler üretme arayışı artık verimsiz ve hatta uygulanması imkansız görünüyor. Peki biz finans insanları şimdi ne yapıyoruz? Darwin’in önerisini izlemekten başka seçeneğimiz yok gibi görünüyor: uyum sağlayın veya yok olun.Finansal planlamanın bize ne vermesi gerektiğini hatırlamalıyız ve özellikle bu değişken dünyada bu son derece önemlidir: bütünleşik iş iletişimi. Bu, EBIT rakamıyla ilgili değil, sonuçlarımızın, amaçlarımızın neler olduğu, yolumuza çıkabilecek engelerin neler olduğu ve çalışanlar olarak riskleri azaltmak için ne tür seçeneklere sahip olduğumuzla ilgilidir.
Şu an gerçekten yararlı bir finansal plan oluşturmak, ana iş fonksiyonlarını bir araya getirerek, senaryolar hakkında yapıcı bir tartışma yaratmak (kim tarafından, ne zaman) hangi kararların alınacağını ve hangi seçeneklerin geliştirileceğini belirlemekle ilgilidir. Paydaşlar için şeffaflık yaratmak, sorumluluğu yetki ile birlikte tahsis etmek, ana performans hedeflerini belirlemek ve izlemek bu konuda önemlidir. Buna “entegre iş planlaması” (IBP) veya “Bağlantılı Planlama” denir.
Ancak hala, özellikle komplike çok birimli işletmelerde, bu kavramın arkasında bir süreç, sistem ve teknolojiye ihtiyacınız var. Neyse ki, şirketlerin süreçlerine gerçekten değer katan ve işletmeyle gerçek bir ortaklık kuran sistemsel yaklaşımlar ve uzman yöntemler bulunmaktadır.
Peki, kim finansal planlamaya ihtiyaç duyar? Ben şöyle derim: (A) ortak hedeflere sahip olmak isteyen tüm işletmeler, (B) finansal sonuçlar için net sorumluluklarla karar verme için bir çerçeve üzerinde anlaşmış organizasyonlar ;(C) gerekli yerde harekete geçerek sürekli risk ve fırsatları gözetmek isteyen tüm şirketler. Bu çıktılar, yararlı ve iyi tasarlanmış bir finansal planlama sürecinden isteyebileceğiniz şeylerdir.
Yazar, finansal ve performans yönetimi konusunda önde gelen bir uzman, Proje Denetçisi ve İş Danışmanı’dır ve küresel bir FMCG şirketinde Orta ve Doğu Avrupa Tedarik Zinciri Finans Direktörü olarak görev yapmıştır.
